Çiğ mi Pişmiş Mi? Gıdaları Pişirmede Besin Değeri Azalır mı?

  • 11 Haziran 2016
  • 161 kez görüntülendi.
Çiğ mi Pişmiş Mi? Gıdaları Pişirmede Besin Değeri Azalır mı?

Merhaba sevgili okurlarım.Hangi gıdalar çiğ,hangi gıdalar pişirilerek yenmeli? Bu yazımızda çiğ yenen pişirilerek yenen gıdaların besin değerinin sıcaklıkla değişimine değinecek pişirilmesi gereken ve çiğ yenmesi gereken gıdalardan da bahsedeceğiz.Merak edilen bir konu ve bazı sporcuların yumurtayı çiğ yediklerini duyduktan sonra bu yazıyı yazma gereği duydum.Ayrıca yazı sonunda önemli bir noktaya değineceğim.

Düşünceleriniz üzere bazı gıdaların sıcaklıkla etkisi azaldığı,protein,vitamin değerlerinin azaldığı düşünebilirsiniz ve bu düşüncenizin bazı kısmı doğru olsa da çoğunda hata olduğunu birazdan anlayacağız.

Bazı gıdaların çiğ yenmesi gerektiği gibi bazı gıdaların sıcaklıkla birlikte ortaya çıktığını belirtmekte fayda var. Bunu en güzel örnek olarak eti çiğ yiyemiyoruz fakat pişince güzel bir tat ortaya çıkıyor ve severek yiyoruz.Sıcaklığın böyle bir etkisi olduğu gibi tabi ki sıcaklıkla birlikte ortaya çıkan besin maddeleri de olmaması kaçınılmazdır.Başlı başına bir tat değişiminin meydana getirdiği bir besin değişimi de olacaktır.

Öncelikle bu değişimden doğal gıdalar gıdalar farklı şekilde etkilenmektedir.Pişirmenin faydalarından en önemlisi de sindirim kolaylığıdır.Çiğ yenen besinlere göre pişmiş besinler,daha kolay sindirilmekte ve sindirimi için daha az enerji harcanmaktadır.Birazdan gıdaları sıralayacağız ondan önce önemli bir konuya değineceğiz. Örnek olarak domatesi verelim. C vitamini ve likopen maddesi olarak zengin bir içeriğe sahiptir. C vitamini ısıya duyarlı değil yani sıcaklıkta yok olmaktadır. Fakat likopen ise sıcaklık arttığında etkisi 4-5 kat daha artmaktadır.Peki bu durumda ne yapmamız gerekiyor diye soracak olursa gıda bilinci burada devreye giriyor. C vitamini zengin bulunan bir vitamin ve çoğu kaynaktan bu vitamine ulaşabiliriz.Bu yüzden likopenden daha fazla yararlanmak için domatesi kesinlikle pişirerek tüketmemiz daha faydalı olacaktır. Yani vitamin kaybı olsa da Anti kanserojen madde olan likopeni daha çok almamıza gördüğünüz gibi sıcaklık yardımcı oluyor.

C vitamini ısıya dayanıksız olduğu için C vitamini içeriği yüksek gıdalar  mümkün olduğunca çiğ yenmelidir.Kivi,çilek,maydanoz gibi besinler ısıya maruz bırakılmaması gerekir.Magnezyum gibi bazı mineraller ısıya oldukça hassatır. Pişirme gibi ısı kaynaklı işlemlerde %70-80 civarı bir kayıp meydana gelmektedir. Kaju,susam,kabak çekirdeği,bazı baharatlar.. Yeri gelmişken yemek yaparken vitamin ve mineral açısından zengin olan baharatlar yemek pişerken en son veya piştikten sonra atılması bu vitamin ve minerallerin kaybını önleyecektir.

A vitamini ısıya dayanaklıdır.Bu yüzden sıcaklıkta bir zarar görmez ve A vitamini içerikli gıdaları pişirebiliriz.Havuç, domates, ıspanak, mantar, kuşkonmaz ve daha bir çok sebze özellikle haşlandığında veya buharda pişirildiğinde, içeriklerindeki antioksidanlardan vücudumuzun faydalanması kolaylaşır.

 

REKLAM
X

Aynı zamanda yağda çözünen vitaminler A,D,E,K vitaminleri sebzelerde bolca bulunabilmektedir.Bu yüzden salata yaparken az da olsa yağ dökmek bu vitaminlerin vücuda alınmasını sağlayacaktır.

Ispanak pişirildiğinde kalsiyum, demir ve magnezyum vücut tarafından daha fazla absorbe edilir. Mantarın içindeki kaslarımız için elzem Potasyum pişirildiğinde açığa çıkar. Patlıcan ve patates pişirildiğinde içeriklerindeki zararlı maddeler etkisiz hale geliyor.

Pastörize süt ürünlerinin tekrar ısıtılması gerek yoktur.Ne kadar ısıtırsak kayıp o kadar fazla olacaktır.

Ayrıca bazı gıdalarında çiğ tüketilmesi gerekiyor. Meyveler bu grupta olmakla birlikte Brokoli içindeki kansere etkili madde sıcaklıkta yok olmaktadır.Bu yüzden brokoli çiğ yemek doğru olacaktır.Ayrıca sarımsak sıcaklıkla birlikte antimikrobiyal etkisi azalmaktadır.

Yumurtayı mutlaka pişirerek tüketmeliyiz.Çünkü içerisindeki proteinin sindirilebilir hale yani yararlı hale gelebilmesi için mutlaka pişirilmesi gerekmektedir.

Lahana, karnıbahar ve brüksel lahanası, asit folik, C vitamini ve beta karoten açısından son derece zengindir. Pişirilince besinsel değerlerinin büyük kısmını kaybederler. Bu nedenle çiğ salata olarak yenmeli ya da buharda pişirilmelidir.

Pancarı mutlaka pişirin Çiğ pancarda bulunan bir madde, B1 vitamini alımını önlüyor. Bu madde yüksek ısıya maruz kaldığında ise etkisini kaybediyor. Pancarı salatada kullanacaksanız bile haşlayın.
Tahıl ve kurubaklagiller Bu besinler piştiği zaman içeriğindeki nişastalı maddeleri hazmetmek kolaylaşıyor. Ayrıca ısınma sonucunda liflerin besin değerleri artıyor ve daha etkili oluyor.

Pilav ise uzun süre piştiği zaman nişasta ve vitamin değeri azalır.


Değerli okurlarım. Burada önemli olan nokta gıdanın özelliklerini bilmek ve hangi amaçla tükettiğimizin bilincinde olmalıyız.Domates örneği gibi sütte farklı bir açıdan domatese benzemektedir.Süte ısıtıldığı zaman vitamin kaybı olmaktadır.Bu yüzden sterilize süt içmeyin gibi bazı uyarılar yapılmaktadır. Kesinlikle dinlemeyin.Evet vitamin kaybı olmakta fakat hangimiz sütü vitamin için içmektedir? Sütü kalsiyum ve protein için tüketilmektedir ve sütü güvenli halede içebilmek için sterilize veya pastörize edilmesi gerekiyor.Tabi ki sütün en doğal ve işlenmemiş hali en güzelidir fakat yaşam şartlarında buna ulaşmamız için ineği kendimiz beslemeli,sütü kendimiz sağlamalıyız ki herhangi bir ısıl işleme maruz bırakmaya gerek duyulmasın.Bilmemiz gereken bazı konulardan bahsettim.Lütfen araştırmaktan korkmayın.Kimin ne dediğine değil kendiniz araştıran. Tv lerde konuşan insanlar doğru veya yanlış konuşabilir.Araştırın ve bunu kendiniz öğrenin.Domateste C vitamini var bunun kaybolmaması için salata yapıp yemeliyiz diyen televizyon konuşmacısını duyduktan sonra bunları yazma gereği duydum. C vitaminini diğer besinlerden de alırız peki anti-kanserojen özelliği olan likopeni nasıl yok sayabilir anlamış değilim.Bu yüzden her duyduğunuza inanmayın lütfen ARAŞTIRIN… Sağlıklı ve mutlu günlere…

 

 

ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ