Epigenetik Nedir?

  • 17 Mayıs 2017
  • 123 kez görüntülendi.
Epigenetik Nedir?

Bu yazımda gıdaların genetiğimiz üzerindeki etkilerinden bahsedeceğim. Evet kulağa biraz garip geldiğinin farkındayım; hatta daha şaşırtıcı bir şey daha söylemek istiyorum yeri gelmişken: Bugün yediğimiz gıdalar gelecek nesilleri de etkilemekte! Peki nasıl mı? Şimdi en başa dönelim. Genetik alanında araştırmacıların yeni yönelimi olan epigenetik üzerinde biraz duralım ve günlük tüketimimiz olan besinlerin gelecek nesillere nasıl aktarılabildiğini anlatalım.

Epigenetik Nedir?

Kelime kökeni olarak inceleyecek olursak “epi” Latincede “üstünde” demektir. Burdan da anlaşılacağı üzere epigenetik için genlerin üstünde olarak tanımlayabiliriz. Yani genlerin üstünde bir gen! Epigenetik, DNA dizisinde herhangi bir değişiklik olmamasına rağmen, kromatin yapıdaki kalıtsal değişiklikler ile gen ekspresyonunun düzenlenmesi olarak tanımlanır. Biraz daha açacak olursak; genlerin ne zaman, nerede ve ne kadar çalışacağını belirleyen bu mekanizmaya, bir diğer deyişle DNA’ nın yapısında veya diziliminde herhangi bir değişiklik olmaksızın DNA’ da kodlu olan genetik bilginin açığa çıkmasında meydana gelen değişikliklere “genler üstü genetik” anlamına gelen “epigenetik” adını veriyoruz. Epigenetik kavramını yeteri kadar tanımladıktan sonra şimdi yapılan çalışmalara bakalım.

Plastik Oyuncaklar, Plastik Şişeler, Plastik Gıda Ambalajları, Plastik Biberonlarda bulunan Bisfenol A’ nın Epigenetikle İlgisi: yapılan çalışmanın amacı; annenin beslenmesinin yavruların genlerinin çalışması üzerinde herhangi bir etkisinin olup olmadığı. Bunun için sarı renkte fareler kullanılmış ve beslenmenin genler üzerindeki etkileri, doğacak fare yavruları üzerinde görmeye çalışılmış. Etken kimyasal madde “bisfenol A” . Hamilelik sırasında farelerin yiyeceklerine bisfenol A eklendiğinde sarı renkli obez yavruların sayısı anormal derecede artmış; annenin aldığı besinin bir parçası olan bisfenol A, doğacak yavruların kıl rengini belirleyen genin çalışmasını etkilemiş. Çalışmanın devamında araştırmacılar bir gruba bisfenol A’ ya ek olarak folik asit olarak bilinin B9 vitamini; diğer grubada “genistin” eklemiş. Bütün bu eklemelerle beslenen hamile farelerin doğan yavrularında sarı renkli ve obez olanların sayısında çok büyük bir düşüş ve kahverengi olanların sayısında büyük bir artış gözlenmiş. Sonuç olarak annenin yediklerinin, yavruların genlerinin çalışmasını etkilediği tespit edilmiş.

Bütün bu çalışmalar yediğimiz yiyeceklerin genlerimizin çalışması üzerinde bir etkisinin olduğunu kanıtlıyor; hatta anne-babamızın belki büyük anne ve büyük babamızın bile yediklerinin genlerimiz üzerinde bir etkisi olabileceğini gösteriyor.

Gıdalarda bulunan katkı maddeleri veya çevrede bulunan çeşitli yollarla maruz kaldığımız kimyasallar gen yapımızda farklılıklar yaşanmasına sebep olabilmektedir. Gıdaları bilinçli olarak tükettiğimizde birçok hastalıkların ya da genetik bozuklukların önüne geçebileceğimiz gibi gelecek nesillere de sağlıklı bir yaşam bırakabiliriz.

 

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 1 YORUM
  1. Hasan yıldızturan dedi ki:

    Tam olarak ne yapıyorsunuz.

BİR YORUM YAZ