Gıda Zehirlenmeleri ve Botulizm Nedir Zararlı Mıdır?

Gıda zehirlenmesi nedir?

Gıda zehirlenmesi; bakteri, parazit, toksin veya virüs bulunan yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonucu oluşan sağlık problemleri olarak adlandırılır. Eskiden olduğu gibi günümüzde de tüketilen ürünlerin hepsi tamamen mikroplardan arındırılmış değildir. Biz farkında olmasak bile ortalama olarak yılda en az 4-5 kez gıda zehirlenmesi geçiriyoruz. Bu zehirlenmeler çok hafif belirtilerle ortaya çıktığı için pek farkedemiyoruz(baş ağrısı, hafif bir miğde ağrısı/bulantısı, ishal vb.).

Bir çok mikroorganizma zehirlenmemize neden olur. Bunların en tehlikeli olanı Botulizm’dir.

Botulizme sebep olan mikroorganizma oksijensiz ortamda yaşayabilen, sıcağa dayanıklı, hareketli, çubuk şeklinde bir bakteri olan Clostridium Botulinum’dur.

Cl. Botulinum tarafından oluşan hastalık fark edilmeyecek kadar yumuşak geçen bir hastalıktan, 24 saat içinde ölüme neden olabilecek kadar sert sonuçlara sebep olan hastalığa kadar ilerler. Botulizm bulunan gıda tüketildikten 12-36 saat sonra bulantı, kusma, görme bozuklukları, genel bitkinlik, ağız ve gırtlak fonksiyonlarında zayıflama, ağrılı mide ve bağırsak rahatsızlıkları şeklinde belirti gösterir.  Zehirlenme çok nadir rastlanmasına rağmen ölümcül etkiye sahiptir. Solunum yetersizliği ve solunum yolları tıkanması ölüm sebeplerinin  başında gelir. En hafif olarak feçle sonuçlanır. Diğer mikroorganizmalara kıyasla çok daha tehlikelidir.

Cl. Botulinum bilinen en kuvvetli toksin olmakla birlikte 1 gramı 10.000.000 kişinin ölümüne sebep olabilir. En çok bulunduğu ortamlar ise; deniz tabanı, kıyı ve göl suları, toprak, balıkların sindirim sistemi, meyve ve sebzelerdir. Bundan dolayı botulizme sebep olan gıdaların başında düşük asitli ev konserveleri, jambon ve sosis, fermente balıklar, sebze konserveleri gelmektedir.  Muhafaza edilecek gıdanın asitlik oranı (pH) 4.5 altında olmalı ve yeterli ısıl işlem uygulanmalı.

Özellikle evde hazırlanan konserve ürünlere çok dikkat edilmeli. İyice pişirilip tuzlanmalı. Eğer uygun bir gıdaysa limonla asitliği düşürülebilir.

Dışarıdan alınan meyve, sebze ve et konserveleri Cl. Botulinum sebebiyle daha fazla ısıl işleme maruz bırakılır. Fakat 1.000.000 konserveden birisinde de olsa Botulinum bulunma olasılığı vardır. O yüzden konserve kutusu açıldıktan sonra mikroorganizma gelişimine izin vermeden  hemen tüketilmesi gerekir.  Özellikle balık konservelerinde asitlik oranı çok düşük olduğu için bekletilmeden hemen tüketilmelidir.

Kısa bir hatırlatma olarak: fiyatı ne olursa olsun üründe herhangi bir tat ve koku bozukluğu mevcutsa, ürün tüketilmemelidir.

Sağlıkla Kalın…