HAŞHAŞ – Uyuşturucu mu Şifa mı ?

Haşhaş deyince aklınıza ilk olarak uyuşturucu veya afyon sakızı gibi maddeler gelebilir. Evet doğru, haşhaştan birçok uyuşturucu madde elde edilebiliyor fakat haşhaşın diğer tüm faydalı özellikleri bu kötü ününü örtmeye yeter de artar bile.

Haşhaş tam olarak nedir ?

İlk önce şunu söyleyelim. Çoğu insanımız haşhaşın nasıl bir bitki olduğunu bilmiyor ve ismi telaffuz edildiğinde bile yüzünü buruşturuyor. Bunda Cumhurbaşkanı’nın “Haşhaşiler” çıkışı da önemli ölçüde rol oynuyor ama konumuzun Haşhaşilerle bir alakası yok ve haşhaş öyle bilindiği gibi “öcü” bir bitki değil. Haşhaş günümüzde Ege ve Orta Anadolu bölgelerinde sıkça yetiştirilmektedir. Ülkemizde yetiştirilmesi 1931 yılında başlamıştır (O günlerde asıl üretim amacı eroin ve morfin imal etmekti). Şimdi ise üretim alanı sınırlı olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nın kontrolünde yetiştirilmektedir. Haşhaş tek yıllık bir bitkidir ve kendisinden zehirden şifaya her alanda yararlanılmaktadır.

Haşhaşın Kullanım Alanları

1- Tıp sektörü

Haşhaştan ilk başta “morfin” denilen uyuşturucu madde elde edilir. Morfin çok güçlü bir uyuşturucudur ve tıp alanında kullanılır. Yasaklanmadan evvel ise henüz kurumamış kapsülleri çizilerek eroin imalatında kullanılan maddeler çıkarılmaktaydı fakat o işlem günümüzde tamamen yasaklanmıştır. Ayrıca ülkemizde haşhaşın üretim alanı Birleşmiş Milletler kararıyla 700.000 hektarla sınırlandırılmıştır. Fakat nedense Birleşmiş Milletler Afganistan’daki milyonlarca hektar haşhaş tarlasını görmezden gelmektedir. Bu tarlalar vasıtasıyla her yıl tonlarca eroin imal edilmektedir.

Tıp sektöründe kullanılmak için ayrılan haşhaşların cinsi önemli değildir. Çünkü asıl aranılan madde haşhaş kapsülünün dış kabuğunda bulunmaktadır. Bu madde haşhaş daha kurumamışken çıkarılmak istense daha verimli olur fakat haşhaş çizimlerinin kontrolü çok zor yapılacağı için devlet kuru kabukların işlenmesini tercih eder.

Bir çiftçi haşhaş hasatını yapacağı zaman işçiler çağırılır ve kurumuş haşhaş kapsülleri tek tek elle kırılarak çuvallanır. Geriye kalan haşhaş sapları ise ayrı toplanır zira bu saplarda da bir miktar değerli madde bulunmaktadır. Toplanılan kuru kapsüller makineden geçirilir ve tohum ile kabuk birbirinden ayrılır. Burada ayrılan kabukları Toprak Mahsülleri Ofisi çiftçilerden satın alır. Haşhaş kabuğu haşhaşın kendisinden daha değerlidir. Geriye kalan haşhaş tohumları ise gıda sanayisinde kullanılmak için ayrılır.

2- Gıda Sanayi ve Sofralarımızda

** HAŞHAŞ SÜRTMESİ
Tıp sektörünün dışında haşhaş sofralarımızda da zevkle tüketilebileceğimiz bir besindir. Kurumuş haşhaş kapsüllerinin içinden çıkan tohumlar öğütülür ve aynı sürtülmüş susam gibi tüketilebilir. Bu tohumlar sürtülmeden de yenebilir, hiçbir sakıncası yoktur fakat haşhaş kapsülleri henüz kurumamışken yenmeye kalkışılırsa sonucu çok ağır olur, özellikle haşhaş kapsülünün kabuğu yaşken yenilirse istisnasız sizi öldürür. Fakat kuru haşhaş sürtmesi inanılmaz lezzetlidir.

Sürtülmüş haşhaşı pekmezle, balla, reçelle karıştırarak tüketebilirsiniz. Ayrıca sürtülmüş haşhaştan peksemetler, çörekler ve börekler yapabilirsiniz.
Kuru haşhaşın 3 farklı çeşidi vardır. Siyah, beyaz ve sarı haşhaş. Sarı ve beyaz haşhaş genellikle börek, çörek ve peksemetlerde kullanılır. Siyah haşhaş ise pekmez vs ile karıştırılıp kahvaltılarda tüketilir. Çok fazla yenilirse kabız yapar.

** YEŞİL HAŞHAŞ OTU
Haşhaş bitkisi henüz tam büyümemişken roka gibi maydanoz gibi tüketilebilir. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus vardır ki haşhaş otu en fazla 8-10cm boylarında ve ince yapraklı olmalıdır. Aksi taktirde yüksek uyuşturma gücüyle 1-2 gün yatağa bağlı kalabilirsiniz. Fakat yolunuz birgün Ege bölgesinde bir şehre düşerse ve insanlar haşhaş otu salatası yiyorlarsa çekinmeden yemenizi tavsiye ederim. Çünkü o insanlar ne zaman yenip ne zaman yenmeyeceğini iyi bilirler.

** HAŞHAŞ YAĞI
Haşhaş yağı haşhaşın tohumlarından elde edilir. Hem gıda sanayisinde hem de yağ olarak evlerimizde kullanılır. Büyük şehirlerde haşhaş yağı bulmak çok zordur ama bulursanız sakın kaçırmayın, yemeklere inanılmaz lezzet katar. Ayrıca besin değerleri fındık ve ayçiçek yağına göre çok yüksektir. Zeytinyağıyla ise karşılaştırmak istemiyorum, zeytinyağı bizim milli servetimizdir, hiçbir yağ ondan üstün olamaz.

Sonuç olarak haşhaş her alanda kullanılan ve hiçbir parçası ziyan olmayan çok değerli bir bitkidir. Kabuğunu ve sapını devlet satın alır, tohumu gıda sanayii için kolayca satılabilir ve ayrıca haşhaş yetiştiricilerine devlet ekstra teşvik vermektedir. Ege bölgesinde herhangi bir ile giderseniz çoğu yerde mutlaka haşhaş sürtme dükkanlarını görürsünüz. Ege’de çok üretilen çok tüketilen bir bitkidir.

Not: Haşhaş bitkisini kafanıza göre istediğiniz yerde yetiştiremezsiniz. Özel izin almanız gerekir. İzin almadan bahçenizde yetiştirseniz bile tüketirken çok dikkatli olmanız lazım gelir. Haşhaş tam olgunlaşmadan toplamaya ve tüketmeye kalkışırsanız sonunuz hastanede veya mezarda bitebilir. Ayrıca haşhaş bitkisini çizmek yasalara göre yasaktır ve ömrünüzün geri kalanını hapiste geçirmenize sebep olabilir.
Haşhaşı mutlaka tüketmenizi tavsiye ediyoruz fakat kesinlikle üretmeyi denemeyin.

Sağlıklı günler.

Kaynaklar: https://saracoglufaydalari.com/hashasin-faydalari-nelerdir/