KAKULE NEDİR, YARARLARI NELERDİR?

Pek çok hastalığın tedavisi için bitkilerin kullanımına olan ilgi gittikçe artmakta ve bitkilerle tedavi yaygınlaşmaktadır. Ülkemizde de bitkilerle ilgili çalışmalara eğilim artmaya başladı. Haliyle bizlere de bu konuda daha çok araştırma yapmak düşüyor. İşte araştırma konusu olan ve adını sıkça duyduğumuz bir bitki ‘’kakule’’.

Kakule, zencefilgiller ailesinden Eletteria ve Amomum cinslerinizi kapsayan bitkilerin genel adıdır. Batı ve Güney Hindistan, Güneydoğu Asya’nın sıcak bölgelerinde yetişen, 4–5 m boyunda, büyük yapraklı çok yıllık bir bitki cinsidir. Genelde Güney Hindistan’ın bataklık ormanlarında yabani olarak yetişir. Tohumları ise meyvelerinin kurutulup, ayrılmasıyla elde edilir. Yeşil ve siyah çeşitleriyle tanınır. İsveç ve Finlandiya’da unlu mamullere de katılabilmekte. Hintliler nefesleri güzel koksun diye tohumlarını çiğnerlermiş. Kakule tohumları reçine, nişasta ve uçucu yağ gibi besin ögelerini taşır. Hoş lezzeti ve kokusundan dolayı baharat olarak da kullanılabilmekte. 100 g kakule bitkisinin baharatında 311 kcal enerji, 8.3 g su, 10.8 g protein, 6.7 g yağ, 68.5 g karbonhidrat, 11.3 g lif, 5.8 g kül, 383 mg Ca, 14 mg Fe, 229 mg Mg, 178 mg P, 1119 mg K, 18 mg Na, 7 mg Zn ve 1 mg Niasin bulunmaktadır.

Kullanılışı

Toz halinde olan şekliyle satın alınması genelde tavsiye edilmemekte, çünkü öğütülen bitki genelde zamanla kokusunu ve aromasını kaybeder. Bu yüzden kabuklu halde bulunan meyvesi alınarak, kullanılacağı zaman meyvenin etli kısmı kesilip açılarak tohumlar havanda ezilebilir ya da mutfak robotundan geçirilebilir. Bu bitkiyi, toz haline getirdikten sonra yemeklerinizde, sütlü tatlılarda, hoşaflarda, çay veya kahvelerinizde  çeşni verici olarak kullanabilirsiniz.

Faydaları

Yeşil kakule M.Ö. 4. yüzyıldan sonra Hindistan, antik Yunan ve Roma hekimleri tarafından hazımsızlık, bronşit, astım ve kabızlık tedavisinde ve anorekside iştahı artırmak için kullanılmaktaydı. Kakulenin kas tutulmaları ve baş ağrısı üzerinde de etkili olduğu bazı alternatif tedavi sitelerinde ileri sürülmektedir.

Kakule yağ ekstresinin, inflamasyonu giderici olup olmadığına dair yapılan bir çalışmada, kakulede bulunan uçucu yağların antiinflamatuar etkileri gözlenmiş. Bu durum da kakulenin, kas tutulumu ve baş ağrısı üzerindeki pozitif etkisinin antiinflamatuar özelliğinden kaynaklanabileceği belirtilmektedir.

Bunun yanı sıra kakulenin diyabet, dispepsi, epilepsi, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, ülser, gastrointestinal rahatsızlıklar ve kusma gibi hastalıkların tedavisinde yardımcı eleman olarak kullanılabileceği gösterilmektedir.

Ratlar üzerinde yapılan bir çalışmada, yeşil kakule ile siyah kakulenin metabolik sendrom üzerine hangisinin daha olumlu etkisi olduğu araştırılmış, ve siyah kakulenin inflamasyon üzerinde daha hızlı iyileşme sağladığı, karaciğer enzimleri olan ALT ve AST aktivitesini azaltarak karaciğerin gelişimini desteklediği belirtilmektedir

. Siyah kakule metabolik sendromun belirtilerini hafifletirken, yeşil kakule ise siyaha göre karaciğer fonksiyonlarını azaltmış ve kardiyovasküler yapıyı ve işlevini daha olumsuz yönde etkilemiş.

Ancak kakulenin iki çeşidini de alan grupta, kontrol grubuna göre, kan basıncı, inflamasyon, kandaki insülin seviyesi, deri altı yağ depoları azalmış; vücut kas kütlesi ve kemik mineral konsantrasyonu artmış. Bu sonuçlardan hareketle kakule birçok hastalığın engellenmesinde kullanılabilir sonucuna varsak da daha çok çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır ve doktor kontrolü olmadan kullanılmamalıdır.