Karmin Nedir? Nerelerde Kullanılır? Zararlı Mıdır?

Karmin nedir, hangi gıda ve yiyeceklerde kullanılır, zararlı ve faydalı yönleri nelerdir sizler için özetleyeceğiz.

Bilinçli gıda tüketimi, insan yaşamının kalitesini arttırırken bir çok hastalıklara ve kimyasallara karşı vücudun korunmasını sağlayan mekanizmayı da güçlendirmektedir. Bireylerin gıda bilinci kazanması adına gerçekleştirilmiş bilimsel araştırmaların ışığında okumalar ve araştırmalar yapılmalıdır.

Tüketicinin gıda bilinçlenmesi adına, son zamanlarda tekrar tekrar gündeme gelen konulardan biri olan gıda katkı maddelerinden E120 koduyla da bilinen karmini ele alacak olursak, karmin doğal kaynaklı kırmızı renkli bir renklendiricidir.

Karminle ilgili en önemli yanlış bilinen gerçek bu renklendiricinin elde ediliş şeklidir. Bir çok gazete, sosyal medya ve haber kanallarında; böcek saçan yoğurtlar, böcek kanından reçeller, böcek dışkısı içeren ürünler diye tüketicide yanlış bir algı oluşturulmuştur. Oysaki karmin, Cochineal isimli Güney Amerika ve Meksika’da kaktüslerin üzerinde asalak yaşayan bir böcek türünün diğer canlı türlerinden korunma amaçlı salgıladığı kırmızı renkli karminik asitin bu böcek türünden ekstrakte edilmesi sonucu elde edilmektedir.

Karminin kullanım alanları ve faydaları:

Karminin keşfi 15. yüzyıla kadar dayanmaktadır ve o zamandan beri gıda, tekstil ve kozmetik gibi çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır. Doğal renkledirici içeren rujlar yada makyaj malzemeleri olarak piyasaya sürülen ürünlerden, kırmızının bütün tonlarını içeren ipliklere kadar gıda sektörünün yanı sıra bir çok alanda uzun yıllardır kullanılmaktadır.

Karminin genel olarak gıda endüstrisinde tercih edilmesinin sebebi pH ve sıcaklık değişimi gerektiren proseslerden etkilenmemesi ve ışığa maruz kalması sonucunda bozulmadan kalabilen tek doğal renklendirici olmasıdır. Gıdalarda tüketicinin beklentisini tam olarak yakalayabilmek adına üründen beklenen renk özelliğinin geliştirilmesi ve tamamlanması amacıyla karmin sahip olduğu fiziksel ve kimyasal özellikleri açısından üretici için tercih edilmektedir. Kırmızı rengin tonlarını verebilecek bir başka doğal renklendirici olan antosiyaninler olmasına rağmen antosiyaninler pH bazikleştikçe verdiği kırmızı rengi kaybetmektedir. Bu durum çilekli süt üreten bir üretici için sütün pH değerinin bazik olması sebebiyle antosiyanin eklendiğinde çilekli sütte elde edilmek istenen rengin kırmızıdan kahverengi tonlara dönmesinden dolayı tüketici tarafından kabul görmeyeceği için olumsuz olarak değerlendirilir.

Karminin zararları:

Karminin belkide bu kadar gündeme gelmesinin bir diğer sebebi de İslami açıdan böcekten elde edilmesinden ötürü helalliği hakkında bir netlik yoktur bu yüzden kullanımı mekruhtur ve uygun görülmemektedir. Bu konuda dikkat etmek isteyen tüketicilerimiz için de aldıkları ürünlerin içindekiler kısmını kontrol etmelerini ‘karmin yada E120’ yazısını gördüklerinde bu ürünleri tercih etmemelerini önerebiliriz. Karminin bu kadar gündeme gelmesiyle glikoz-fruktoz şurubundaki tartışmalara karşı çıkışında olduğu gibi Torku satışa çıkardığı şarküteri ürünleri içinde ‘karmin içermez’ ibaresi bulundurmaya başlamıştır. Bunun yanı sıra yapılan araştırmalarda karminin toksik veya kanserojen olmadığı ve yan etkilerinin çok nadir olduğu görülmüştür. Bazı hassas bünyelerde alerjik reaksiyonlara yol açabilmektedir.

Karmin içeren gıdalar:

E120 kodlu karminin ülkemizdeki genel kullanım alanları:

• et ürünleri (salam, sosis, sucuk, pastırmanın çemeni, vs.)
• sakızlar
• dondurmalar
• reçeller
• meyveli yoğurtlar
• meyveli sütler
• kremalı bisküviler
• çilek yada kırmızı meyve aromalı kahveler
• şekerlemeler
• domates sosu, salça

Yazımızın kaynağı : Yeditepe Üniversitesi- Gıda Mühendisliği, Rabia Yazgı ATAR

Yazgı Atar ‘a teşekkürlerimizle.. Sağlıcakla kalın…