Nedir Bu Kinoa? Faydaları Nelerdir?

 

Bilimsel ismi Chenopodium quinoa Willd. olup yaygın ismi “Kinoa” olarak bilinen bu bitkinin kökeni Güney Amerika‘da And Dağları‘nın olduğu bölgeyle ilişkilidir. Soğuk iklim mahsulü olup, genellikle kumlu toprakta, ekotipine bağlı olarak pH 4.5 ile 8 arasında ve -3 °C ile 30 °C arasında ki koşullarda optimum büyüme eğilimi gösterirler. Ekolojik olarak ekstrem koşullarda yüksek adaptasyon sağlayabilmesi, yüksek protein içeriği ve genetik çeşitliliğine sahip olması sebebiyle Avrupa’da tahıl ürünlerinin arasından sivrilerek değer kazanmıştır. Kinoa’nın bu özelliği, onu gelecekteki tarım sistemlerinin çeşitliliği açısından önemli kılmaktadır.

 

Günümüzde, Amerika haricinde, Avrupa ve Asya da yetiştirilirken, ülkemizde ise son yıllarda tanınmış ve tüketilmeye başlanmıştır. Kinoa bu özellikleriyle tanınmış olup 2013 yılında Birleşmiş Milletler Tarım Örgütü (FAO) tarafından “Uluslararası Kinoa Yılı” olarak ilan edilmiştir. Kinoa kendisine özgü bir aromaya sahip olması, baskın tat veya kokusu olmaması sebebiyle dünya mutfaklarının gözdesi haline gelmiştir.

KİNOA TANELERİ:

• Yüksek protein ve diyet lifi oranı
• Düşük Glisemik indeksi
• Vitamin A, B2, E
• Fitosteroidler
• Omega 3 & 6 yağ asitleri
• Doymamış yağ asitleri ve esansiyel aminoasitlerce zengin
• Mikro-besinsel bileşenler -mineraller, vitaminler ve biyoaktif kompozisyonlar- yapısında fazlaca bulunmaktadır [4].

Grafik 1. Hazır Kinoa Tozu Besin İçeriği [5]

FARKLILIK: Yapı olarak buğday, arpa, çavdar gibi tahıl ürünlerine benzese de gluten içeriğinin olmaması Çölyak hastaları için anti-alerjik ve yüksek besin içerikli bitki olması açısından ürünlerde kullanılabilme potansiyelini artırmıştır. Bu hastalık gluten hassasiyetine bağlı olarak gerçekleşen ve bağırsakta emilimi zorlaştıran genetik bir hastalıktır.

Tablo 1. Bazı tahıllar ve kinoya tanelerinin kimyasal kompozisyonları (g/100 g kuru madde) [4]

POTANSİYEL ALANLARI:

• Düşük glisemik indeksine sahip olmasıyla kan şekeri sorunu olanlar ve diyabet hastaları
• Çölyak ve gluten intoleransı olan bireyler
• Yüksek protein içeriği sebebiyle vejetaryenler
• Yüksek demir mineraline sahip olmasıyla anemi sorunu yaşayan bireyler için potansiyel kullanım alanları vardır [6].

REFERANSLAR:

1. Springercom. (2017). Springercom. Retrieved 5 April, 2017, from http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-007-5653-3_8
2. Ulakbimgovtr. (2017). Ulakbimgovtr. Retrieved 5 April, 2017, from http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tarbitderg/article/view/5000169441
3. Egeedutr. (2018). Egeedutr. Retrieved 19 January, 2018, from http://www.zfdergi.ege.edu.tr/zfdergi/edergiziraat/2016_cilt53/s2/06.pdf
4. Scientificwebjournalscom. (2018). Scientificwebjournalscom. Retrieved 30 January, 2018, from http://www.scientificwebjournals.com/JFHS/Vol2/issue3/JFHS16011.pdf
5. Nustilcom. (2018). Nustilcom. Retrieved 30 January, 2018, from
6. Orjinal-kinoacom. (2018). Orjinal-kinoacom. Retrieved 30 January, 2018,