Siyah Çay ve Tarihçesi – Tüm Merak Edilenler

Ülkemizde yapılan araştırmalara göre  halkın büyük bölümü “En çok ne içiyorsunuz?” sorusuna “Çay” cevabını vermiştir. Bu araştırma gösteriyor ki sudan ziyade ilk akla gelen içecek çaydır. Birlikte çayın tarihçesine doğru ilerliyelim.

Çay, yağmurun bol ve sıcaklığın bitkinin gelişmesine uygun olduğu bölgelerde yetişir. Çay, Hindistan ve Çinden sonra ilk olarak Japonya da yetiştirilmiş ve tüketilmiştir.

Çayın anavatanı olan Hindistan ve Çin’de çok daha önceden halkın büyük çoğunluğunda çay içme alışkanlığı olmasına rağmen ancak 16.Yüzyıldan sonra çay içme adeti   dünyaya yavaş yavaş yayılmıştır. Bir rivayete göre , Çin imparatoru Shen Nong , sıcak suyunu içmek için oturduğu bir ağacın altında rengi koyulaşmış bir ot bardağının içine düşer ve içimini rahatlatıcı bulur. Çayın bulunuşu olarak  anılır bu rivayet. Türkiye’de ise 1924 yılında çay üretimi Rize topraklarında başlamıştır. Şu anda ülkemizde çay  üretimine ve tüketimine  bakıldığı zaman ;

Dünyada üretimde ilk 7, tüketimde ise ilk 5 ülke arasında yer alan Türkiye’de 76 bin hektarlık bir alanda 210 bini aşkın üretici çay tarımı yapmaktadır. Yıllık yaş çay yaprağının ortalama 1 milyon tonun uzerinde olduğu ülkemizde bundan üretilen 220-240 bin ton dolayındaki kuru siyah çay, normal şartlarda iç tüketimi karşılayabilecek bir miktardadır.

Çaya olan tutkumuzun nedeni kafein mi ?

Kurutulmuş,öğütülmüş ve sıcak suda demlenmiş çay yaprağında suda erimiş haldeki bulunan kafein miktarı %1.56 dır. Çayın içki olarak kullanılmasına yarayan madde Kafein’dir. Çayda kafein bulunmasa idi dünyada sudan sonra en fazla içilen içecek olmazdı.

Kafeinin miktar ve fazlalığı çayın kalitesine tesir yapmaz ,en iyi çaylarda kafein %3 ve daha az bulunabilir,bunula beraber % 2 den az kafein bulunan çaylar bazı ülkelerde hileli kabul edilir.

Çay yaprağında enzimlerin rolü nedir ?

Çay yaprağındaki önemli bir madde de enzimlerdir. Bilindiği gibi enzimler biyolojik hadiselerde katalizör olan organik maddelerdir ve bunlar hemen her bitkide çeşitli biyolojik tesirler yaparlar,bitki bünyesinde bulunan organik maddeleri hidrolize ederler,birbirlerine birleştirirler veya oksidasyon ile su veya havanın oksijenini bu maddeler üzerinde tesir ettirerek bünye ve terkiplerini değiştirirler.

Çay yapraklarında bulunan ve işlemede biyolojik hadiseler meydana getiren, çay fermentasyonunda baş rolü oynayanlar Oksidasyon Enzimleridir. Oksidasyon enzimleri peroksitleri parçalayarak oksijeni aktif ve serbest  hale getirirler. Kesilmiş elmanın kısa zamanda renginin esmerleşmesi oksidas enzimi tesiri ile  olur. Oksidas enzimleri daha çok polifenoller üzerinde biyolojik tesir yapar, buna karşılık çay yapraklarında bulunan pektinas enzimleri Pektin maddelerini parçalar.

Çayın işleme aşamasında bozulan vitamin var mıdır ?

Yapraklarda bulunan B2 vitamini işlemede ve ambarlamada bozulmadan kalır ve bunu % 80 kısmı çay demine geçer, buna karşılık C vitamini işlemede bozulmaktadır.