Severek ya da sevmeyerek de olsa tüketmek zorunda olduğumuz süt doğal bir besindir. Doğumdan sonraki birkaç yıl yavrunun yaşaması ve yaşama devam edebilmesi için mutlaka tüketmesi gerekir. Biz insanlar ise gelişimimizi tamamlamak için sonraki yıllarda süt tüketiriz. Peki bu tükettiğimiz sütü ne kadar tanıyoruz?

Doğal bir besin olan sütün tanımını yapmak gerekirse:

Süt, yeni doğan yavrunun yaşamının başlangıç aylarında en iyi şekilde beslenmesi için tüm besinsel gereksinimlerini karşılayan memeli hayvanların özel meme bezlerinden salgılanan, sudan daha koyu kıvamda, porselen beyazı renkte, kendine özgü tad ve koku içeren bir besindir.

İçme sütü olarak tükettiğimiz süt inek, koyun, keçi, manda gibi memeli hayvanlardan elde edilmektedir. En çok tüketilmesinden dolayı inek sütünün özelliklerinden bahsedeceğiz.

Sütün bileşimi su (%87.4) ve toplam kurumaddeden (%12.6) oluşmaktadır. Toplam kurumadde ise süt yağı, süt şekeri (laktoz), proteinler, vitaminler ve mineral maddelerden oluşmaktadır.

Sütün içerdiği süt yağı miktarı bir kalite kriteridir. Yani süt yağının bulunma miktarı sütün fiyatını etkilemektedir. Süt, içerdiği süt yağı miktarına göre yağlı, yarım yağlı, az yağlı olarak sınıflandırılmaktadır.

 

Sütün rengi :

Süt yağı sütün rengini belirleyen en önemli maddelerden biridir. Süt yağı karoten renk maddesini taşıdığından sütün renginin (porselen beyazı) oluşmasında önemli bir role sahiptir. karoten miktarı fazla ise süt daha sarımsı, karoten miktarı az ise süt daha beyaz renktedir.

Eğer sütün rengi;

• Mavi ise süte su katılmıştır ya da sütün içeriğinde bulunan süt yağı çekilerek kurumadde oranı düşürülmüştür.
• Koyu sarı – kahverengi ise kolostrum (ağız sütü) sütüdür. Kolostrum yeni doğum yapan inekten alınan, yavrunun mutlaka beslenmesi gereken koyu kıvamlı süttür.
• Kırmızımsı bir renge sahipse Mastitis hastalığı şüphesi vardır. Süte kanın karışması mastitis hastalığından kaynaklanmaktadır. Mastitis hastalığı ineğin memesinde bulunan iltihap çeşididir. Mastitis şüphesi bulunan sütler tüketilmemelidir.

Sütün kokusu :

Süt kendine has bir kokuya sahiptir. Eğer normalden farklı bir kokuya sahipse sütte mikroorganizma gelişmiştir. Sütün kokusu içeriğinde bulunan süt yağının çevredeki kokuyu çekip süte hapsetmesi sonucu da değişmektedir.

Sütün tadı :

Sütün içeriğinde bulunan laktoz (süt şekeri) dan kaynaklanmaktadır. Buyüzden süt hafif tatlımsı bir tada sahiptir. Süt tuzlumsu bir tat içeriyorsa eğer, memede mastitis şüphesi bulunmaktadır. Eğer süt kolostrum sütüyse hafif acımsı bir tada sahiptir. Süt hayvanının beslendiği yemler de sütün tadını etkileyebilir.