Temporal Lob Epilepsi (TLE) Nedir,Belirtileri Nelerdir

Beynimizin temporal loblarının ikisinden kaynaklı oluşan nöbetlere denir. Bu hastalık bilinçte meydana gelen kopukluklar, dalma, bireyden bağımsız gerçekleşen hareketler, ağız şapırdatma gibi nöbetlerle ortaya çıkmaktadır.

Diğer nöbet belirtileri arasında öfori, panik, korku, dejavu ve bir anda ortaya çıkan ve değişen duygular, hisler de temporal lob epilepsi ile bağlantılı olabilmektedir.

Nöbet geçiren bireyin bilince kısmen de olsa açık olabilmektedir.

TLE, nöbetleri çok yoğun ve aşırı şiddetli gerçekleşirse eğer, birey ne kadar uyanık bilinci yerinde gözükse de etrafına karşı tepkisiz kalmaktadır. Bireyde sürekli tekrar eden dudak ve el hareketleri gözlenmektedir.

TLE’ye beyin fonksiyonlarını etkileyen anatomik bir bozukluğun sebep olduğu düşünülse de kesin nedeni tam olarak bilinmez.

TLE nöbetleri, nöbeti önleyici kullanılan ilaçlara karşı aşırı dirençli olabilir ve ilaç etki etmez. Bu yüzden ilaç tedavisine direnç gösterenler için ikinci bir seçenek olarak ameliyat gösterilmektedir. Hastalığa dirençli olan bireylerde nöbetlerin kontrolü oldukça zordur. Sık sık nöbet geçirdiğinden dolayı hastanın psikolojisi bozulmakta, dışarıya çıkmak istememekte ve insanlarla bir araya gelmemektedir. Buda bireyde intihar etme duygusu uyandırmaktadır.

Temporal Lob Epilepsi hastaları intihara karşı eğilimli olmazlar. Bunun yanında bu hastalarda felç riski de bulunmamaktadır.

Temporal Lob Epilepsi Belirtileri Nelerdir

Bazen Temporal Lob nöbetinden önce auro hissi dediğimiz alışılmadık ortaya çıkan hisler görülmektedir. Bu auralar bütün temporal lob hastalarında görülecek diye bir kural yoktur. Auralar yaşayan bireylerde daha sonra yaşadıklarını hatırlamamaktadırlar.

Auralar çok büyük çaplı nöbetler değillerdir,küçük nöbetlerdir. Bir kaç aura nöbetine örnek verecek olursak eğer;

— Aniden ve sebebi bilinmeyen korku hissi

— Dejavu hissi ( o anda yaşanılan bir olayı sanki daha önceden de yaşamış olma hissi )

— Yine aniden sebepsizce oluşan tat yada koku hissetme

— Karında oluşan sebepsiz karıncalanma,heyecan hissetme

gibi aura örnekleri gösterilebilir.

— Temporal lob nöbeti geçiren birey nöbet geçirdiği sırada kısmende olsa bilinçli olabilir fakat çevresinde olan biteni algılayamaz tepkisiz kalabilir ve daha sonra ne yaşamış olduğunu pek hatırlamaz.

Bu nöbetler genellikle 30 sn. gibi kısa bir süre yada 2-3 dk sürebilmektedir. Temporal lob nöbetinin başta gelen özelliklerinden bahsedecek olursak ;

— Çevresinde olup bitenin farkında olmama

— Tek bir noktaya odaklanıp sabit bir şekilde aynı noktaya bakmak

— Bilinçsizce gerçekleşen dudak şapırdatması

— Sürekli tekrarlanan yutma ve çiğneme davranışı

— Olağan dışı gerçekleşen parmak hareketleri

 

Nöbet bittikten sonra bireyde :

— Kısa bir süreliğine de olsa bulanık zihinde kalma ve konuşurken bireyde zorlanmalar

— Nöbet anında yaşadıklarını hatırlayamama

— Çevresinde bulunan kişiler nöbet geçirdiğini anlatmadan yaşadığı olayın farkında olmama

— Ayrıca aşırı görülen vakalarda temporal lob nöbeti olarak görülen fakat daha sonra grand mal olarak bilinen tonik kronik  nöbetine dönüşebilmektedir. Bu nöbet tanısı en kolay konulabilen nöbetlerden biridir. Bu nöbetin en belirgin özelliği çırpınma güdüsü ve bilinç kayıplarının yaşanmasıdır.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır

— Yukarıda belirtilen nöbet şekillerinden bir veya bir kaçını yaşadığınızı düşünüyorsanız

— Nöbet sayısı veya şiddeti sebebi olmadan büyük ölçüde artış göstermekteyse

— Yeni nöbet belirtileri ortaya çıkmışsa eğer bu gibi durumlarda doktora başvurulmalıdır.

Bazı acil durumlarda tıbbi destek gerekmektedir;

— Eğer nöbet  dakikadan fazla sürmekteyse,

— Nöbet geçirdikten sonra bireyin kendine gelmesi normalden daha uzun sürüyorsa ve hızlı gerçekleşmiyorsa

— Ritmik kas kasılmaları oluşuyorsa ve sarsıntılı hareketler meydana geliyorsa  bu grand mal nöbeti olduğunu göstermektedir.

Eğer grand mal nöbeti gerçekleşmekteyse;

— Hemen hızlı bir şekilde tıbbi destek alınmalı

— Nöbet geçiren birey yan çevrilmeli ve başının alt kısmına yumuşak bir şeyler konulmalı

— Nöbet geçiren bireyin boynunu sıkacak bir şey varsa çıkarılmalı kişi rahatlatılmalı

— Nöbet geçiren bireyin ağzına herhangi bir madde konulmamalı.

— Yine nöbet geçiren birey tutulmaya çalışılmamalı ,tıbbi uyarı bileziği aranmalıdır.

Hastalığın Sebepleri:

Hastalığın sebepleri genellikle bilinmez. Fakat bazı rahatsızlıklar sonucu ortaya çıkmış olabileceği görülebilmektedir.

— Betin tümörleri

— Genetik sendromlar

— İnme

— Beyindeki kan damarları malformasyonu

— Daha önceden yaşanmış oksijen eksikliğinden dolayı yaralanma

— Beyinde iltihaplanmalar

— Temporal lobdaki bir bölümde gliozise neden olan hipokampüs adı verilen sürecin yaşanması

— Travmatik beyin hasarı

— Menenjit, ensefalit veya benzeri enfeksiyonların daha önceden geçirilmiş olması

Hastalığın Tedavisi :

TLE,tedavisi için hastalığın oluşmasını sebep olan lezyonların cinsi, büyüklükleri, şiddeti ve görülme yaşına göre tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

— İlaçla tedavi uygulanır.

— İlacın yeterli olmadığı durumlarda cerrahi tedavi yöntemi uygulanmaktadır.

— Hastalığın tamamen kontrol altına alınabildiği durumlarda bulunmaktadır fakat her tedavi yöntemi uygulandığı halde  kontrol altına alınamayan hastalarda bulunmaktadır.

Sağlıkla kalın ..